پشت تولید هر محصول یا خدمتی یک ذهن انسانی، تلاش و ساعات کاری خوابیده است. هیچ محصول یا خدمتی بدون کمک انسان تولید نمیشود. انسان منبعی اساسی برای ساختن هر فرایندی است. آرزوی هر سازمان این است که افراد ماهر و شایستهای داشته باشد تا کسب و کار خود را به بهترین شکل اداره کند.
در میان پنج میم مدیریت، یعنی میم انسان، میم سرمایه، میم ابزار، میم مواد و میم متد، مدیریت منابع انسانی با میم اول سر و کار دارد. این میم با همهی میمها متفاوت است و قدرت تسلط بر چهار میم دیگر را دارد. چرا که بقیهی آنها قدرتی برای تصمیم گیری ندارند، نمیتوانند فکر کنند، بسازند و آباد کنند. به همین دلیل است که منابع انسانی و مدیریت آن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مدیریت منابع انسانی یعنی چه؟
واژه منابع انسانی برای اولین بار در اوایل دهه 1900 و پس از آن به طور وسیعتری در دهه 1960 برای توصیف افرادی که برای سازمان کار میکنند، استفاده شد.
به طور کلی مدیریت منابع انسانی روشی برای جذب، استخدام، استقرار و یا همان مدیریت منابع انسانی است. بخش منابع انسانی یک شرکت یا سازمان مسئول ایجاد، اعمال و نظارت بر سیاستهای حاکم بر کارمندان و روابط سازمان با کارکنان است.
چرا عبارت مدیریت منابع انسانی برازندهی آن است؟
به این دلیل که از سه واژهی انسان، منبع و مدیریت تشکیل شده است:
انسان: به نیروی کار ماهر در یک سازمان اطلاق میشود
منبع: به دسترسی محدود یا کمیاب اشاره دارد
و مدیریت: به استفاده بهینه از چنین منابع محدود یا کمیابی برای دستیابی به اهداف و مقاصد سازمان اطلاق میشود.
بنابراین مدیریت منابع انسانی به معنی استفاده مناسب از نیروی کار ماهر موجود و همچنین استفاده بهینه از منابع انسانی موجود در سازمان است.
اهمیت منابع انسانی چیست؟
مدیران منابع انسانی استراتژیهایی میچینند تا اطمینان حاصل کنند که سازمان به اهداف تجاری خود میرسد. در عین حال سهم عمدهای در تصمیمگیری شرکتی دارند که شامل ارزیابی کارمندان فعلی و پیشبینیهای آتی بر اساس الزامات تجاری است.
در صورت بروز هرگونه مشکل بین کارمندان، این منابع انسانی است که باید چالش را با بررسی عینی موضوع و ایجاد یک مذاکرهی مسالمت آمیز به درستی رسیدگی کند.
علاوه بر آن، منابع انسانی به کارمندان کمک میکند تا ارتباطهای کاری مثمر ثمر با یکدیگر ایجاد کنند و با قضاوتهای شخصی، کار را به اختلال و تباهی نکشانند.
ویژگیهای مدیریت منابع انسانی
مهمترین ویژگیهای منابع انسانی به شرح زیر است:
بخشی از نظم و انضباط مدیریت است: مدیریت منابع انسانی یک جنبه حیاتی از مدیریت است و در هنگام مدیریت افراد، به طور گستردهای بر مفاهیم مدیریت، متدها و پروسهها تکیه میکند.
وجههی جهانی دارد: مدیریت منابع انسانی، یک موضوع جهانی است و صرف نظر از اندازه، ماهیت و تنوع دامنه در هر مکانی قابل اجراست.
با مردم سر و کار دارد: مدیریت منابع انسانی با انسانها، کارمندان، کارگران، رؤسا، کارفرمایان و مدیران ارشد و ویژگیهای آنها در یک بخش تجاری سر و کار دارد.
عمل گرا است: به جای قوانین و مقررات کتبی، تمرکز مدیریت منابع انسانی بر “عمل” است.
به تحقق اهداف سمت و سو دارد: مدیریت منابع انسانی به تلاش برای دستیابی به اهداف سازمانی تمرکز دارد و روشهایی را برای مدیریت صحیح منابع انسانی ارائه میدهد.
دارای مکانیزم یکپارچه است: یکی از مهمترین اهداف منابع انسانی شناسایی بهترین راه برای ایجاد روابط دوستانه بین کارکنان در تمامی سطوح است.
توسعه محور است: تمام تلاش مدیریت منابع انسانی استفاده از استعدادها و پتانسیلهای کارکنان به صورت بهینه، آموزش کارکنان و به کارگیری توانمندیهای آنها در جهت کمک به اهداف سازمان است.
اهداف مدیریت منابع انسانی چیست؟
مهمترین اهداف مدیریت منابع انسانی عبارتند از:
- تلاش برای کاهش هزینهها، حفظ کارمندان و جذب متقاضیان واجد شرایط خوب
- توسعه روابط کارمند و کارفرما و در نتیجه افزایش حس خوب و بهره وری سازمان
- سازماندهی فعالیتها، رویدادها، تعامل کارکنان و حس اعتماد و توجه
وظایف مدیریت منابع انسانی
منابع انسانی وظایف گوناگونی بر عهده دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- طراحی و تجزیه و تحلیل شغلها
- استخدام و انتخاب کارکنان
- آموزش و توسعه کارکنان
- غرامت و مزایا
- مدیریت عملکرد کارکنان
- روابط مدیریتی
- روابط کارمندی
- تعامل و ارتباط کارکنان
- مقررات ایمنی و بهداشت
- حمایت شخصی از کارکنان
- برنامه ریزی برای جایگزینی
- روابط صنعتی
آیا منابع انسانی باید لزوما در یک شرکت مستقر باشد؟
وجود منابع انسانی از ملزومات یک بیزنس است، چه این بیزنس بزرگ باشد و چه کوچک. اما اینکه آیا باید منابع انسانی لزوما در شرکت مستقر باشد یا نه، میتوان گفت خیر. بالعکس برون سپاری چنین کاری به شرکت اجازه میدهد تا به جای صرف هزینه و در نظر گرفتن مکان برای استقرار آن بخش، توجه بیشتری را روی اهداف مرتبط با رشد متمرکز کند.
مزایای برون سپاری منابع انسانی چیست؟
برون سپاری منابع انسانی به مدیران کمک میکند تا استراتژی برنامه کارکنان خود را به راحتی بچینند و روند کار را بهبود ببخشند.
اما اصلیترین مزیت برون سپاری آن، دسترسی به متخصصانی است که دارای دانش کافی در مورد طرحهای مختلف مزایای کارکنان، بیمه، روند بازار و غیره هستند. تیم مشاورین کسب و کار کبیر از جمله منابع معتبریست که میتوانید مدیریت منابع انسانی خود را به آن بسپارید.
این تیم علاوه بر تقبل برون سپاری منابع انسانی، به آموزش نیروها، پیاده سازی مزایای آن و به طور کلی تشکیل این بخش در سازمان شما میپردازد. با این کار شما میتوانید با خیال راحت به رشد و توسعه و درآمدزایی بیشتر از کسب و کار خود بپردازید.
سوالات متداول
1- نقش مدیریت منابع انسانی در حفظ کارکنان چیست؟
مدیریت منابع انسانی به عنوان عامل اصلی در تلاش برای حفظ کارکنان عمل میکند و نقش مهمی در حفظ و مدیریت کارکنان دارد. تلاش برای حفظ کارمندان شامل آموزش، ارتقای داخلی، پاداش، فعالیتهای مشارکتی کارکنان، بهبود سیاستهای محل کار و غیره است.
2- وظایف اصلی مدیریت منابع انسانی چیست؟
وظایف اساسی مدیریت منابع انسانی شامل برنامه ریزی، کنترل، هدایت و سازماندهی فعالیت های شرکت، استفاده از نیروی کار، استخدام، تعدیل و غیره است.
3- منظور از برون سپاری منابع انسانی چیست؟
برون سپاری منابع انسانی یک درک مشترک بین شرکت و تامین کننده خارجی است که به موجب آن، یک کسب و کار، مدیریت و وظایف مربوط به ظرفیتهای منابع انسانی خاص خود را به تامین کننده خارجی منتقل میکند. این کار تاثیر مستقیم و به سزایی در افزایش درآمد و کاهش هزینههای یک شرکت دارد.