همواره تولید در حال تغییر و تحول بوده است و دورهی شتاب خود را سپری میکند. تولید کنندگان برای ادامه باید رویکردی را انتخاب کنند که با تغییرات همسو باشد. این رویکرد در حال تغییر همان تولید چابک یا اجایل است.
در همه صنایع، تولیدکنندگان روشهای Agile را برای کاهش زمان دستیابی به ارزش و افزایش تاب آوری (resilience) در زمان اختلال به کار میبرند. Agile که در ابتدا برای توسعه ی نرم افزار طراحی شده بود، به تولیدکنندگان اجازه داد تا از تغییرات سریع برای ایجاد مزیت رقابتی استفاده کنند.
تولید چابک با تأکید بر تکرار سریع، افزایش توانمندی اپراتور، انعطاف پذیری عملیاتی و نوآوری از پایین به بالا، پاسخ سریع به خواستههای مشتری را ممکن و در عین حال کارکنان را برای نوآوری توانمند میسازد. در این مقاله با صفر تا صد تولید چابک، کاربردها و اصول آن آشنا خواهید شد. تا انتها با ما همراه باشید:
تولید چابک چیست؟
تولید چابک روشی نوین در صنعت است که با تاکید بر انعطاف پذیری، استفاده از فناوریهای پیشرفته مثل اینترنت اشیا (IoT) و هوش مصنوعی (AI) و تمرکز بر نیازهای مشتریان، به کسب و کارها کمک میکند سریعتر به تغییرات بازار پاسخ دهند.
برخلاف روشهای سنتی که بر تولید انبوه تاکید دارند، تولید چابک به سفارشی سازی محصولات و همکاری در زنجیره تامین اهمیت میدهد. این رویکرد باعث کاهش زمان عرضه به بازار، افزایش رضایت مشتریان و بهبود بهره وری میشود و در صنایعی مثل خودرو سازی و الکترونیک نقش مهمی در رقابت پذیری ایفا میکند.

تاریخچهی تولید چابک یا اجایل
جنبش اجایل در سال 2001 متولد شد، زمانی که هفده توسعه دهنده ی نرم افزار در یک اقامتگاه اسکی در یوتا (Utah) گرد هم آمدند. همهی آنها حداقل در یک اصل اشتراک داشتند: نارضایتی عمیق از مدل آبشار.
مدل آبشار (waterfall) یک روش توسعه خطی و متوالی بود. (در این مدل) متخصصان باید هر مرحله از تولید را قبل از شروع مرحله بعدی تکمیل میکردند. مدل آبشار مشکلات و سختیهای زیادی داشت، اگرچه ساختار یافته و آسان بود.
توسعه دهندگان نرم افزار، در کوههای راکی (Rocky Mountains) شروع به اندیشیدن به یک مدل انعطاف پذیر جایگزین کردند. آنها آنچه را که به عنوان بیانیه یا مانیفست چابک شناخته میشد، روی کاغذ آوردند. این مانیفست دارای چهار ارزش و دوازده اصل بود که تغییرات اساسی در کسب و کار ایجاد کرد.
4 ارزش اصلی تولید چابک
4 ارزش اصلی برای تولید چابک در نظر گرفته شد که این چهار ارزش در ادامه بیان شده اند:
- انعطاف پذیری (flexibility)،
- تکرار سریع (rapid iteration)،
- افزایش توانمندی (augmentation)
- نوآوری از پایین به بالا (bottom-up innovation).
در ادامه، هر یک از این موارد را توضیح خواهیم داد:
انعطاف پذیری
یکی از مهمترین ارزش های تولید چابک، انعطاف پذیری است. تیمهای چابک به جای پیروی از یک برنامه از پیش تعیین شده و سخت، آماده پذیرش تغییرات در هر مرحله از پروژه هستند. این امر به آنها کمک میکند تا با نیازهای متغیر مشتری و بازار به سرعت سازگار شوند و نرم افزاری تولید کنند که واقعا مورد نیاز است.
تکرار سریع
در تولید چابک، پروژهها به دورههای کوتاه و تکراری به نام اسپرینت تقسیم میشوند. در هر اسپرینت، یک بخش کوچک از نرم افزار تولید و به مشتری ارائه میشود. این امر باعث میشود که بازخورد مشتری به سرعت دریافت شود و تیم بتواند در مراحل بعدی تغییرات لازم را اعمال کند.
این تکرار سریع و مداوم، به تیم کمک میکند تا به طور مداوم بهبود یابد و نرم افزاری با کیفیت بالاتر تولید کند.
افزایش توانمندی
تولید چابک به تیمها کمک میکند تا توانمندیهای خود را افزایش دهند. با همکاری نزدیک با مشتری و دریافت بازخورد مداوم، تیمها میتوانند نیازهای واقعی کاربر را بهتر درک کنند و نرم افزاری تولید کنند که واقعا مفید است.
همچنین، کار در دورههای کوتاه و تکراری به تیمها کمک میکند تا مهارتهای خود را در زمینههای مختلف بهبود بخشند و به طور مداوم یاد بگیرند.
نو آوری از پایین به بالا
در تولید چابک، تصمیم گیریها بیشتر توسط اعضای تیم و بر اساس دانش و تجربه آنها انجام میشود. این امر باعث میشود که ایدههای جدید و نو آورانه به راحتی مطرح و اجرا شوند.
همچنین، همکاری نزدیک با مشتری و دریافت بازخورد مداوم، به تیمها کمک میکند تا نیازهای واقعی کاربر را بهتر درک کنند و راه حلهای خلاقانه تری برای آنها پیدا کنند.
اصول تولید چابک چیست؟
تولید چابک بر 4 اصل اساسی بنا شده است که عبارتند از:
غنی سازی مصرف کننده
اجایل یا چابک بسیار مشتری گرا است. یکی از مهمترین اصول موجود در چابک، غنی سازی مشتری از طریق عوامل مختلفی از جمله شناسایی، نظارت و درک عواملی مانند افزایش کیفیت می باشد. برآورده کردن تقاضای مصرف کننده یک مؤلفه اصلی در تولید چابک است.
پیشرفت رقابتی
سازماندهی
اثر اهرمی
در تولید چابک، اثر اهرمی میتواند به روشهای مختلفی همچون استفاده از ابزارهای مناسب، استفاده از دانش و تجربه و همکاری و ارتباط موثر اعمال شود.
کاربردهای تولید چابک
تولید چابک (Agile Manufacturing) به عنوان یک رویکرد نوین در صنعت تولید، در موارد گوناگونی و با اهداف مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. این ابعاد کاربردها عبارتند از:
- تولید محصولات متنوع
- تولید سفارشی
- تولید با حجم کم
- تولید در شرایط متغیر
در ادامه هر یک از این کاربردها را توضیح خواهیم داد:
تولید محصولات متنوع
تولید چابک به شرکتها این امکان را میدهد که محصولات متنوعی را با توجه به نیازهای مختلف مشتریان تولید کنند. این امر به آنها کمک میکند تا سهم بیشتری از بازار را به دست آورند و رقابت پذیری خود را افزایش دهند.
تولید سفارشی
با استفاده از اصول تولید چابک، شرکتها قادرند محصولات خود را به صورت سفارشی و بر اساس نیازهای خاص مشتریان تولید کنند. این امر باعث افزایش رضایت مشتریان و ایجاد ارزش افزوده برای آنها میشود.
تولید با حجم کم
تولید چابک برای تولید محصولاتی با حجم کم و تنوع بالا بسیار مناسب است. این رویکرد به شرکتها کمک میکند تا با کمترین هزینه و در کوتاه ترین زمان ممکن، محصولات مورد نظر خود را تولید کنند.
تولید در شرایط متغیر
تولید چابک به شرکتها این امکان را میدهد که به سرعت خود را با تغییرات بازار و نیازهای مشتریان وفق دهند. این امر به آنها کمک میکند تا در شرایط متغیر بازار، عملکرد خوبی داشته باشند و از فرصتهای جدید بهرهبرداری کنند.
ابعاد تولید چابک
تولید چابک دارای ابعاد مختلفی است که در کنار یکدیگر، این رویکرد را شکل میدهند. این ابعاد عبارتند از:
استراتژیها: برای اجرای درست تولید چابک، نیاز به مدیریت زنجیره تأمین و مهندسی همزمان است. مدیریت زنجیره تأمین به میزان چابکی زنجیره، مدیریت زنجیره و موانع موجود در مسیر زنجیره تأمین اشاره دارد.
مهندسی همزمان نیز موجب کاهش تغییرات محصول و اجرای روش سیستمی تولید و طراحی محصول میشود.
فناوریها: سیستم تولید چابک نیازمند ساختارهای فناوری مناسب است که روند سیستم را از تولید محصولی به محصول دیگر منتقل میکند.
ساختار سازمان: ساختار سازمان در تولید چابک به گونهای است که انعطاف پذیری و سرعت در تصمیم گیری و اجرای تغییرات را فراهم می کند.
منابع انسانی: منابع انسانی در تولید چابک دارای مهارتهای چندگانه، توانایی حل مسئله و روحیه همکاری و مشارکت می باشند.
فرهنگ سازمانی: فرهنگ سازمانی در تولید چابک بر پایه اعتماد، شفافیت، یادگیری مستمر و بهبود دائمی می باشد.
این ابعاد در کنار یکدیگر، تولید چابک را به یک رویکرد جامع و مؤثر برای تولید محصولاتی با کیفیت بالا، سریع و با هزینه مناسب تبدیل میکنند.
مقایسه تولید چابک و ناب
رویکردهای ناب (Lean) و چابک (Agile) هر دو بسیار محبوب هستند. در حالی که برخی از ایدههای تولید ناب و تولید چابک همپوشانی دارند، اما اصول اساسی آنها متفاوت است و نباید آنها را اشتباه گرفت.
تولید ناب بر افزایش کارایی از طریق کاهش هدر رفت متمرکز است، در حالیکه تولید چابک در صدد افزایش کارایی از طریق حل مسئله موازی و منعطف میباشد.
آنچه از مقاله تولید چابک آموختیم:
متدولوژی تولید چابک یا اجایل تقریباً دو دهه است که در کانون توجه بوده است. 41 درصد از سازمانهایی که مکنزی ارزیابی کرده میگویند که شرکتهایشان یک تحول چابک در سطح کل شرکت را یا به طور کامل پیاده سازی کرده یا در حال پیادهسازی آن هستند.
هرچند، تنها در سالهای اخیر است که فناوریهایی که چابکی را در بخش تولید امکان پذیر میکنند، ظهور کردهاند. اما هم اکنون، پتانسیل امیدوار کنندهای برای شرکتهای تولیدی وجود دارد که به انقلاب دیجیتال بپیوندند و گذشته را پشت سر بگذارند.
سوالات متداول مقاله تولید چابک:
1- سیستم تولید چابک چیست؟
سیستم تولید چابک یک رویکرد نوین در صنعت تولید است که بر انعطاف پذیری، سرعت و پاسخگویی به تغییرات بازارو نیازهای مشتری تاکید دارد.
2- تولید چابک برای چه شرکت هایی مناسب است؟
برای شرکت هایی که در بازارهای پویا و رقابتی فعالند و نیاز به محصولات سفارشی و متنوع دارند.
منابع: