معرفی کامل رهبری سطح پنج و تاثیر آن در موفقیت سازمان ها
- آذر ۲۹, ۱۴۰۲
- Maryam Asili
- متد ها و روش های مدیریت کسب و کار
رهبری سطح 5، بالاترین سطح رهبری و همان مفهومی است که جیم کالینز در کتاب از خوب به عالیِ خود به آن اشاره کرده است. برخلاف مدل‌های رهبری سنتی، جالب است بدانید که رهبری سطح 5، ترکیبی از فروتنی شخصی و اراده حرفه‌ای است که در آن رهبران به دنبال جاه طلبی یا منیّت شخصی نیستند، بلکه موفقیت یک سازمان را در نظر می‌گیرند.
بسیاری از شرکت‌های موفق رشد خود را مدیون رهبری سطح پنج می‌دانند، زیرا این رهبران سیستم‌های پایداری ایجاد می‌کنند که فراتر از دوران تصدی‌شان در سازمان باقی می‌ماند.
در مقاله امروز به تحلیل جزئیات این سطح رهبری خواهیم پرداخت و چالش‌ها و موانع رهبری سطح پنج را با تکیه بر موضوعِ مزایا و معایب بررسی خواهیم کرد. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید:
رهبری سطح پنج چیست؟
رهبری سطح پنج (Level 5 Leadership) مفهومیست که توسط جیم کالینز، نویسنده کتاب معروف “از خوب به عالی” (Good to Great)، معرفی شد. در این مدل، رهبری سطح پنج به بالاترین سطح رهبری در یک سازمان اشاره دارد که ترکیبی از ویژگی‌های خاص و مهارت‌های منحصر به فرد است. رهبر سطح پنج همزمان ترکیبی از فروتنی و اراده‌ی قوی برای دستیابی به موفقیت‌های بلند مدت سازمان است.
رهبری سطح پنج از کیست؟
رهبری سطح 5، مفهومیست که اولین بار توسط جیم کالینز در کتاب “Good to Great” به آن پرداخته شد. جیم در این کتاب رهبری سطح 5 را بالاترین سطح رهبری از میان 5 سطح رهبری دیگر معرفی می‌کند و می‌گوید که رهبران سطح 5 نه تنها دارای مهارت‌های مدیریتی قوی هستند، بلکه ترکیبی منحصربه فرد از ویژگی‌های شخصیتی را در خود دارند.
این رهبران برخلاف رهبران سطح‌های پایینتر، نه تنها به دنبال شهرت و موفقیت خودشان نیستند، بلکه تمام تمرکزشان را بر روی موفقیت بلند مدت سازمان می‌گذارند. روند رسیدن به رهبری سطح پنج و طی کردن فرآیند آن به سال‌ها رشد و توسعه شخصی، تعهد بی وقفه به سازمان و تصمیم گیری‌های اخلاقی نیاز دارد.
ویژگی‌های رهبری سطح پنج
شاید این گفته برایتان به نظر جالب بیاید اما خوب است بدانید که رهبری سطح 5 به دلیل دارا بودن مجموعه‌ای از ویژگی‌های منحصر به فرد، از رهبریِ سبک سنتی متمایز است.
در واقع، رهبری سطح 5 در مقایسه با رهبران سطوح پایینتر، نه تنها نسبت به قوانین و موفقیت‌های سازمان بسیار جاه طلب هستند، بلکه بسیار متواضع، فروتن و بااراده نیز می‌باشند.
در این قسمت ویژگی‌های کلیدی را که 5 سطح رهبری را برایمان شفاف‌تر می‌کند را برایتان آورده‌ایم:
مسئولیت پذیری نسبت به موقعیت‌های مختلف سازمان
وقتی به این دسته از افراد، سمت خاصی مبنی بر رهبری تیم پیشنهاد داده می‌شود، آنها مسئولیت‌هایی که با این موقعیت در سازمان همراه هستند را خالصانه می‌پذیرند و نسبت به سایر اعضای تیم تعهدی توصیف نشدنی دارند. در حقیقت، رهبران سطح 5، تعامل و روحیه همکاری بسیار بالایی با سایر اعضای تیم دارند.
جاه‌طلبی برای شرکت نه برای خود
رهبران سطح پنج انگیزه و جاه طلبی بسیار بالایی دارند، اما این جاه طلبی را فدای موفقیت و منافع شخصی خودشان نمی‌کنند. آنها تمام انرژی و زمان خود را روی رشد و پیشرفت یک سازمان می‌گذارند و به دنبال ساختن و ایجاد سیستم‌های پایدار در سازمان‌ها هستند که حتی پس از خروجشان نیز این سیستم‌ها همچنان پابرجا باقی بماند.
فروتنی و تواضع قانع کننده
جیم کالینز در کتاب از خوب به عالی، ویژگی متمایز کننده بعدی رهبران سطح 5 را تواضع و فروتنیِ بالای آنها می‌داند. او می‌گوید رهبری سطح پنج برخلاف مدیرانی که به دنبال جلب توجه و اعتبار هستند، موفقیت را به اعضای تیم خود نسبت می‌دهند و در برابر شکست‌ها خودشان را مسئول می‌دانند. این رفتار باعث ایجاد اعتماد و انگیزه در تیم می‌شود.
اراده و عزم راسخ
ویژگی‌های رهبری سطح پنج، تنها به داشتن فروتنی و تواضع و مسئولیت پذیری خلاصه نمیشود، بلکه این رهبران از اراده‌ای قوی و پولادین نیز برخوردارند. آنها حتی در سخت‌ترین شرایط نیز از مسیر خود منحرف نمی‌شوند و با تصمیمات قاطع و منطقی که می‌گیرند سازمان را به سمت تعالی و پیشرفت هدایت می‌کنند.
داشتن چشم انداز بلند مدت
رهبران سطح پنجم فقط به موفقیت‌های کوتاه مدت فکر نمی‌کنند. آنها استراتژی‌های بلند مدتی برای یک سازمان دارند و پلن‌هایی را اجرا می‌کنند که سازمان را در طولانی مدت نیز پایدار و موفق نگه دارد.
چرا رهبری سطح پنج مهم است؟
با توضیحاتی که تا به اینجای مقاله دادیم شاید این ابهام برایتان پیش آمده باشد که چرا رهبری سطح پنج مهم است و در سازمان‌ها تا این اندازه به آن اهمیت داده می‌شود؟ آن دسته سازمان‌ها و شرکت‌هایی که به دنبال حضوری پایدار و همیشگی در بازار کار خود هستند، همگی به افراد خارق‌العاده‌ای نیاز دارند تا این مسیر دشوار را برای آنها هموار سازد.
فرقی نمی‌کند که یک سازمان در چه راستایی پیش برود؛ کسب و کار باشد یا یک سازمان دولتی، در هر دو صورت به رهبرانی نیاز دارد تا به عنوان راهنما به پیشرفت و اعتلای آن کمک کنند. رهبران چشم‌انداز و جهت یک سازمان را مشخص می‌کنند، به دیگران انگیزه و الهام می‌بخشند و با ترویج ارتباط سالم و همکاری صمیمانه و در عین حال حرفه‌ای میان اعضای تیم به ایجاد محیطی مساعد برای موفقیت کمک می‌کنند.
به طور خلاصه، رهبری و مدیریت قوی برای هر سازمانی که می‌خواهد به اهداف خود برسد ضروری و مهم است.
انواع سطح رهبری چیست؟
رهبری دارای 5 سطح است. این سطوح عبارتند از:
- فردی با توانایی بالا
- عضو تیم مشارکت کننده
- مدیر شایسته
- رهبران موثر
- اجرایی
تفاوت رهبری سطح پنج با سایر سطح‌ها
همانطور که بالاتر گفتیم سطوح رهبری را در 5 دسته می توان قرار داد. در ادامه در قالب معرفی هر کدام، تفاوت هر یک را با رهبری سطح پنج بیان خواهیم کرد:
سطح یک: فردی با توانمندی‌های بسیار بالا
در سطح یکم، رهبران متخصص و ماهری وجود دارند که با بهره‌گیری از استعداد، دانش، مهارت و عادت‌های کاری خوب به شرکت یا سازمان کمک می‌کنند. اما با این حال، آنها فاقد توانایی رهبری یک تیم یا تاثیرگذاری بر موفقیت سازمان هستند.
در مقابل، رهبری سطح 5 فراتر از عملکرد فردی است و تیم‌های بسیاری قوی می‌سازد که در طول زمان موفقیت‌های بزرگی را برای یک سازمان به ارمغان می‌آورد.
سطح دو: عضو تیم مشارکت کننده
این دسته از رهبران از توانایی‌های فردی خود برای رسیدن به اهداف گروه استفاده می‌کنند و با سایر اعضای گروه همکاری و رابطه صمیمانه‌ای دارند. اما در مقایسه با رهبری سطح 5، چشم انداز مثبت یا جاه طلبی کافی را ندارند.
رهبری سطح 5 فراتر از یک کار صرفا گروهی است و این رهبران به سایر اعضای تیم انگیزه داده و آنها را برای موفق شدن در سازمان رشد می‌دهند.
سطح سه: مدیر کارآمد و شایسته
یک رهبر سطح 3، یک مدیر شایسته و موثر است که می‌تواند افراد و نیروهای انسانی را به سمت اهداف از پیش تعیین شده و فعالیت موثر سوق دهد. اما این دسته از رهبران عموما بر روی فرآیند تمرکز دارند تا ایجاد یک فرهنگ متحول‌کننده.
اما رهبران سطح 5 فقط مدیریت نمی‌کنند، آنها یک سیستم و پلن پایدار را ایجاد می‌نمایند و رهبران دیگر را رشد می‌دهند.
سطح چهار: رهبر تاثیرگذار
رهبران سطح چهارم دیدگاه روشن و تعهد بالایی در اجرای تصمیمات دارند و معیار و استانداردهای مهمی را در نظر می‌گیرند. جالب است بدانید که اکثر سازمان‌ها توسط رهبران سطح چهارم هدایت می‌شوند.
افرادی قوی و کاریزماتیک که در دستیابی به اهداف کوتاه مدت بسیار موثر هستند و به کارکنان انگیزه زیادی می‌دهند، اما اغلب به دنبال منافع و موفقیت شخصی خودشان هستند.
در مقابل، رهبری سطح 5 بر مبنای تواضع و فروتنی بنا شده است و این رهبران منافع شرکت را به منافع خودشان ارجح‌تر می‌دانند و تضمین می‌دهند که موفقیت تا مدت‌ها پس از خروج آنها از سازمان ادامه می‌یابد.
سطح پنج: رهبری اجرایی
آخرین و بالاترین سطح رهبری که نقاط قوت سطوح قبلی را دارد و در عین حال، اراده‌ای فولادین، تواضعی قانع کننده، تعهد همیشگی و چشم انداز بلند مدت خود را به سازمان اضافه می‌کند.
برخلاف رهبران سطح چهارم که عموما به دنبال شهرت و کسب اعتبار در یک سازمان هستند، رهبران سطح 5 اغلب بی‌سر و صدا شرکت را به سمت موفقیت سوق می‌دهند. آنها مسئولیت شکست و ناکامی‌های شرکت را برعهده می‌گیرند، به تیم‌های خود اعتبار می‌دهند و میراثی ماندگار از مدیریت و سیستم برجای می‌گذارند.
نقش رهبری سطح پنج در موفقیت سازمان‌ها
روال و روند رسیدن به رهبری سطح پنج، مستلزم داشتن تعهد عمیق به خودسازی و رشد سازمانی است. رهبران سطح پنج فروتنی، اراده بالا و دیدگاهی فراتر از پول و شهرت را در خود پرورش می‌دهند.
در واقع، نقش رهبری سطح پنج در موفقیت سازمان‌ها بسیار ضروری و حیاتی است، چرا که این رهبران بر رشد بلند مدت اهداف یک سازمان تمرکز دارند و اغلب تاثیر ماندگاری در یک سازمان ایجاد می‌کنند که تا مدت‌های طولانی آن سازمان یا شرکت مسیر رشد و شکوفایی خود را ادامه می‌دهد.
مثال‌هایی از رهبران سطح پنج
براساس بررسی‌های جیم کالینز، نویسنده کتاب‌های کسب و کار موفق، برخی از موفق‌ترین رهبران تاریخ ویژگی‌های رهبری سطح 5 را در کمال تعجب داشته‌اند!! این رهبران در کنار دارا بودن صفات و ویژگی‌های اخلاقی همچون فروتنی، تواضع، عزم راسخ، داشتن چشم انداز بلند مدت و.. رشد سازمان‌های خود را بر منافع و شهرت خود اولویت می‌دانند.
در ادامه مثال‌هایی از رهبران سطح پنج را جهت آشنایی شما با آنها برایتان آورده‌ایم:
- آبراهام لینکلن شانزدهمین رئیس جمهور ایالات متحده
- مهاتما گاندی بنیان گذار اعتراضات غیر خشونت آمیز و طرفدار صلح و آرامش
- مارتین لوتر کینگ جونیور رهبر جنبش حقوقِ مدنی آمریکایی‌های آفریقایی تبار
چگونه می‌توان مهارت‌های رهبری سطح پنج را پرورش داد؟
روند رسیدن به رهبری سطح پنج چالش برانگیز است، اما خوشبختانه با بهبود مستمر خود قابل دستیابی است. این فرآیند همان طور که بارها در مقاله به آن اشاره کردیم به رشد و توسعه فردی هر شخص بستگی دارد و رهبران تیم باید رشد تیم را به جای رشد خود اولویت قرار دهند، چالش‌ها را بپذیرند و از شکست‌ها درس بگیرند.
ممکن است با توضیحاتی که دادیم این سوال ذهنتان را مشغول کرده باشد که چگونه می‌توان مهارت‌های رهبری سطح پنج را پرورش داد، کلید پاسخ به این سوال انضباط، تجربه، تعهد و پرورش یک تیم قوی و انعطاف پذیر است که از چالش‌ها و شکست‌ها استقبال می‌کند و در هر شرایطی تصمیمات اخلاقی اتخاذ می‌کند.
مزایا و معایب رهبری سطح پنج
همان طور که گفتیم، رهبری سطح 5، بالاترین و موثرترین شکل رهبری است که بر رشد سازمانی و موفقیت همیشگی یک سازمان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. اما این سبک رهبری نیز مانند دیگر سبک‌های رهبری مزایا و معایب خاص خودش را دارد که به صورت تیتروار به آنها اشاره خواهیم کرد:
مزایای رهبری سطح 5
مزایای رهبری سطح 5 از معایب آن بسیار بیشتر است، چرا که یک سازمان با داشتن یک رهبر سطح پنجم از همان ابتدا مسیر رشد و بالندگی را طی می‌کند:
- ایجاد موفقیت پایدار و همیشگی در یک سازمان
- تشکیل تیم‌های قوی و با انگیزه
- بالا بودن انگیزه کارکنان و به حداقل رسیدن فرسودگی کاری
- تضمین پیشرفت یک سازمان حتی پس از خروج رهبر
- مدیریت موثر در شرایط بحرانی
معایب رهبری سطح 5
اما با وجود مزایای فراوان رهبری سطح 5، این سبک رهبری همچنان خالی از مشکل نیست و چالش‌هایی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
- رشد و توسعه فردی
- به رسمیت شناختن مدیر به صورت آهسته
- فرآیند دشوار پرورش فروتنی و استقامت در جهت آموزش سایر اعضای تیم
آنچه از مقاله رهبری سطح پنج آموختیم:
رهبری سطح پنج مفهومی است که توسط جیم کالینز ایجاد شده است، که آن را به عنوان “ترکیبی متناقض از فروتنی شخصی و اراده حرفه ای” تعریف کرد. به گفته کالینز، رهبران سطح 5 جاه طلب هستند، اما جاه طلبی آنها برای هدف، شرکت یا کار است، نه برای خودشان.
رهبری سطح 5 برای ایجاد سازمان های پایدار و موفق ضروری است. سازمان ها باید به روند طولانی مدت توسعه رهبران خود در همه سطوح متعهد باشند. این مورد شامل ارائه آموزش رهبری و فرصت های توسعه، و همچنین ایجاد فرهنگ بازخورد و بهبود مستمر است.
سوالات متداول رهبری سطح پنج:
1- چگونه رهبری سطح پنج بر رضایت کارمندان تأثیر می‌گذارد؟
رهبری سطح پنج محیط کاری مثبتی ایجاد می‌کند که کارمندان ارزشیابی و انگیزه بیشتری دارند که منجر به افزایش مشارکت و رضایت آنها می‌شود.
2- اهمیت رهبری اخلاقی در رهبری سطح پنج چیست؟
ملاحظات اخلاقی عنصر اساسی رهبری سطح پنج است که فرهنگی از درستی درون سازمان ترویج می‌کند.
3- چگونه سازمان‌ها به رهبری سطح پنج تبدیل می‌شوند؟
سازمان‌ها می‌توانند با شناسایی و پرورش رهبرانی که فروتنی، اصرار، و دیدی دراز مدت به موفقیت دارند، به رهبری سطح پنج تبدیل شوند.
منابع:
کلمات کلیدی:
اشتراک گذاری در:
موقعیت مکانی می‌تواند هر کسب و کاری را رونق دهد یا موجب شکست‌اش شود و این اغلب یکی از مهم‌ترین ملاحظات برای هر کسی است که در دنیای تجارت کسب و کاری را راه اندازی می‌کند. استارت‌آپ‌ها باید تصمیم بگیرند که آیا کسب‌وکارشان به صورت آنلاین، در دفتر رسمی یا دفتر خانگی یا در یک فروشگاه انجام می‌شود. مکان بستگی به محصول یا خدمات ارائه شده دارد.
